Nasza sieć: Aparatura

Aparatura

Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna (GRSS) rejestruje wstrząsy górotworu z obszaru Górnego Śląska w oparciu o dwa systemy aparaturowe:

  1. System Obserwacji Sejsmologicznej (SOS) opracowany w GIG
  2. System skonstruowany przez szwajcarską firmę GeoSIG

System monitoringowy SOS rejestruje wstrząsy w oparciu o krótkookresowe, jednosekundowe sejsmometry Willmore’a MK-III oraz jednosekundowe sejsmometry SS-1 Ranger. Rejestracja, akwizycja i analiza danych sejsmicznych odbywa się na rejestratorach produkcji GIG oraz w oparciu o oprogramowanie opracowane w GIG, tj. Sejsgram i Multilok. Dane transmitowane są drogą telefonii komórkowej. System został zbudowany i sfinansowany w ramach działalności statutowej Głównego Instytutu Górnictwa (GIG). Wyniki monitoringu systemem sejsmometrów krótkookresowych wykorzystywane są głównie do bieżącej współpracy z przemysłem górniczym, w aspekcie bieżącej i długofalowej oceny stanu zagrożenia sejsmicznego w poszczególnych kopalniach węgla.

System monitoringowy GeoSig rejestruje wstrząsy w oparciu średniookresowe, pośmiosekundowe trójskładowe sejsmometry VE-53-BB. Podstawowa wersja systemu sejsmologicznego GRSS GeoSig została sfinansowana i zainstalowana w ramach działalności statutowej GIG. W kolejnych latach (od roku 2015) system ten jest rozbudowywany w ramach realizacji projektów EPOS, tj. IS-EPOS oraz EPOS-PL. Podstawowym celem systemu GRSS GeoSig jest bieżący monitoring sejsmiczności indukowanej eksploatacją węgla na Górnym Śląsku, opracowanie katalogów zjawisk sejsmicznych i parametrów drgań oraz udostępnienie tych danych na ogólnodostępnej stronie internetowej grss.gig.eu.

System sejsmologiczny składa się aktualnie z siedemnastu trój-składowych, ośmiosekundowych stacji prędkościowych oraz z jedynastu trój-składowych stacji przyspieszeniowych (w tym czterech podziemnych umieszczonych w 30m otworach wiertniczych).

Sejsmometry VE-53BB:
– Sejsmometry prędkościowe trójskładowe ośmiosekundowe VE-53BB produkcji GeoSig
– Zakres pasma rejestracji: 0,125 to 160 Hz
– Dynamika: >120 dB (dla pasma 1-30 Hz)
– Liniowość: +/- 0.05%
– Tłumienie krytyczne: 0.7
– Praca w zakresie temperatur: -20oC do 70o C

Sonda akcelerometryczna trójskładowa AC-73 produkcji GeoSig:
– Akcelerometr elektromechaniczny
– Pełna skala rejestracji: +/- 2g
– Dynamika: 165 dB
– Nieliniowość < 0.1%
– Zakres pasma rejestracji: DC do 200Hz
– Tłumienie krytyczne: 0.7
– Praca w zakresie temperatur: -20oC do 70oC

Sonda akcelerometryczna otworowa trójskładowa AC-73 DH:
– Akcelerometr elektromechaniczny
– Pełna skala rejestracji: +/- 2g
– Dynamika: 165 dB
– Nieliniowość < 0.1%
– Zakres pasma rejestracji: DC do 200Hz
– Tłumienie krytyczne: 0.7
– Wodoszczelność: do 10ba
– Praca w zakresie temperatur: -20oC do 70oC

 Rejestrator GMS:
– Sześciokanałowy digitizer GeoSIG – GMS-18
– Próbkowanie: do 2000pr/s, ustawione 200pr/s
– Przetwornik A/C 24 bitowy
– Pasmo rejestracji: od 0 do 500 Hz przy 118 dB
– Czasowanie: GPS
– Rejestracja ciągła oraz zjawiska wyzwalane metodą STA/LTA
– Transmisja do Lokalnego Centrum Danych Geofizycznych w GIG (LCDG) siecią komórkową GSM
– Pamięć: karta SD
– Format danych: miniseed

Lokalne Centrum Danych Geofizycznych (LCDG GIG):
Pamięć masowa: 150 TB
Lokalizacja: Górnośląskie Obserwatorium Geofizyczne w GIG (GOG GIG), współrzędne: 50,2715 ; 19,0250

Interpretacja górniczych wstrząsów sejsmicznych – oprogramowanie:
GeoDAS – Data Acquisition System software: GeoSIG Ltd
SEISAN – The Earthquake Analysis Software: University of Bergen & British Geological Survey
SWIP 5 – Instytut Geofizyki PAN

Schemat działania sieci

Schemat ideowy działania Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmologicznej GIG do monitorowania i analizy wstrząsów górniczych z GZW (system oparty na aparaturze GeoSIG)