Nasza sieć: Historia GRSS

Monitoring sejsmiczny jest podstawą badania fizyki zjawisk dynamicznych w kopalniach oraz charakterystyki sejsmiczności obszaru. W związku z powyższym Główny Instytut Górnictwa utworzył Górnośląską Regionalną Sieć Sejsmologiczną (GRSS). Pierwsze obserwacje w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku prowadzono z wykorzystaniem aparatury optycznej. W połowie lat siedemdziesiątych zakupiono system obserwacji w firmie Racal Thermionic. Składał się on z sejsmometrów Willmore’a, radiowej transmisji przekazywania danych z terenu oraz z analogowego rejestratora.

Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, rejestrator analogowy zastąpiono rejestratorem cyfrowym produkcji GIG. Zarejestrowane wstrząsy są analizowane za pomocą specjalistycznych programów komputerowych SEJSGRAM i MULTILOK. Na przełomie XX i XXI wieku system obserwacji GRSS składał się z 12 stacji wyposażonych w trójskładowe krótkookresowe (jednosekundowe) sejsmometry Willmore’a typu MKIII oraz SS-1 z firmy Kinemetrics. Projekt został dofinansowany z środków na działalność statutową GIG.

Od roku 2011 GRSS rozwijana jest w ramach projektów EPOS (epos-pl.eu). Do roku 2021 zainstalowano 17 trój-składowych stacji sejsmicznych wyposażonych w średniookresowe (8 sekundowe) sejsmometry VE-53BB produkcji GeoSIG oraz 11 stacji wyposażonych w trój-składowe akcelerometry AC-7 w tym 4 stacje otworowe. Transmisja danych cyfrowych z poszczególnych stacji odbywa się przez sieć telefonii komórkowej do rejestratora Lokalnego Centrum Danych Geofizycznych (LCDG) w Górnośląskim Obserwatorium Geofizycznym. Górnicze wstrząsy sejsmiczne przetwarzane i analizowane są z wykorzystaniem oprogramowania GeoDas, SEISAN oraz SWIP i wprowadzane na naszą stronę internetową.

Górnośląska Regionalna Sieć Sejsmologiczna umożliwia rejestrację i lokalizację wszystkich zjawisk sejsmicznych o magnitudzie Mw > 2, z obszaru obejmującego ponad 2000 km². Epicentra wstrząsów lokalizowane są z dokładnością do 1000 m. Wszystkie cyfrowe rejestracje trzymane są na macierzach dyskowych w trybie zapisu ciągłego oraz fragmentów z wyzwolonymi wstrząsami.

Ponadto na podstawie analizy zarejestrowanych sejsmogramów, od roku 1974 opracowywany jest bank danych zawierający podstawowe parametry sejsmologiczne wstrząsów górotworu, zawierający ponad 50000 wstrząsów.